اتمام فرصت اجرای قانون چک

بیش از یک سال است که قانون جدید چک به صورت رسمی به نظام بانکی ابلاغ شده است ولیکن هنوز برخی موارد وجود دارد که از طرف بانک مرکزی اجرایی نشده است؛ در قانون موردنظر، هشت مورد عمده تعیین گردیده بود که بانک مرکزی عهده‌دار اجرای آن بود و تاکنون پنج مورد آن به مرحله اجرا درآمده است.

موارد اجرا شده قانون جدید چک:

مواردی همچون ثبت قابل پرداخت بودن چک در سامانه یکپارچه بانک مرکزی، دریافت کد رهگیری و درج آن در گواهینامه توسط بانک، عدم ارایه خدمات بانکی و اعمال محرومیت‌های قانون برای صادرکنندگان چک برگشتی، صدور اجراییه برای وصول اصل مبلغ چک بدون رسیدگی قضایی توسط دادگاه و تصویب آیین نامه اجرایی چگونگی تعلیق محرومیت‌های قانونی دارندگان چک برگشتی توسط شورای تامین استان به دلیل اخلال در امنیت اقتصادی، طی یک سال گذشته از سوی بانک مرکزی عملیاتی شده است.

موارد معوق قانون جدید چک:

موارد متعددی نیز از قبیل دستورالعمل شرایط دریافت دسته چک، نحوه محاسبه سقف اعتباری و موارد مندرج در برگه چک و در نهایت، ضوابط و راه اندازی زیرساخت برداشت مستقیم با چک موردی هنوز عملیاتی نگردیده است. در حقیقت هنوز بانک مرکزی عهده‌دار عملیاتی نمودن سه مورد مهم از قانون جدید چک بوده و اتفاق حائز اهمیتی است که تاکنون نهایی نشده است.

طبق نظر آقای یاسر مرادی کارشناس حقوق، بانک مرکزی تاکنون موفق به صدور دستورالعمل چک‌های الکترونیکی نشده است؛ دستورالعمل شرایط دریافت دسته چک، نحوه محاسبه سقف اعتباری و موارد مندرج در برگه چک را به سرانجام نرسانده و در نهایت، ضوابط و راه اندازی زیرساخت برداشت مستقیم با چک موردی را هنوز به مرحله اجرا نرسانده است. چک‌های الکترونیکی، چک‌هایی هستند که بدون نیاز به برگه فیزیکی چک و صرفاً در بستر الکترونیک صادر می‌شوند و داده‌ها بر اساس داده‌پردازها در اختیار هستند و برگه فیزیکی رد و بدل نمی‌شود.

از نظر وی بانک مرکزی باید ضوابط و زیرساختهای لازم برای صدور چک موردی را نیز فراهم می‌نمود؛ ضوابط دریافت چک‌های موردی، عیناً شبیه چک‌ های بانکی است با این تفاوت که سقف اعتبارسنجی ندارند و افراد بدون نیاز به اعتبارسنجی، به بانک مراجعه کرده و چک خود را دریافت می‌کنند؛ اما محرومیت‌های افرادی که چک موردی آنها برگشت می‌خورد، عینا همان محرومیت‌هایی است که افرادی که چک عادی دارند با آن مواجه هستند.

در خصوص مورد سومی که هنوز اجرایی نشده است شامل ضوابط و شرایط دریافت دسته چک و محاسبات سقف اعتباری و مواردی از این دست که در چک می‌آید، می‌باشد که از سوی بانک مرکزی این کار هم تاکنون رخ نداده است. در عین حال مدت اعتبار چک صرفا سه سال از تاریخ صدور چک است و افراد تا سقف اعتباری که بر روی چک آنها مندرج شده است، امکان صدور چک دارند و بیش از آن نمی‌توانند برگه چک صادر کنند؛ ولیکن لازمه این کار راه‌اندازی سامانه‌های اعتبارسنجی است تا افراد با استفاده از اعتبار خود، چک را دریافت کرده و در مدت اعتبار خود خرج کنند.