اعتبارسنجی سمات
معرفی اجمالی
برای کاهش ریسک تسهیلات بانکی، نیاز است فرآیند اعتبارسنجی و رتبه‌بندی برای متقاضیان تسهیلات توسط بانک‌ها انجام پذیرد. با ارائه سامانه اعتبارسنجی سمات،بانک‌ها و موسسات اعتباری از قابلیت امتیازدهی و رتبه‌بندی مشتریان،در قالب شاخص‌های استاندارد برخوردار می‌شوند. در این چارچوب، میزان و نحوه ارائه تسهیلات به هر متقاضی تعیین می‌گردد. سامانه اعتبارسنجی سمات امکان سفارشی‌سازی شاخص‌ها، ضرایب و امتیازات هر شاخص را به راهبران خود ارائه می‌دهد.
کلیه بانک‌ها و موسسات اعتباری ارائه دهنده تسهیلات می‌توانند از سامانه اعتبارسنجی سمات جهت بهبود فرآیند و کاهش ریسک اعطای تسهیلات بهره جویند. این سامانه در بانک توسعه تعاون پیاده‌سازی و توسط امور اعتباری این بانک به بهره‌برداری رسیده است. سایر مشتریان این سامانه عبارت اند از: بانک‌های شهر، ملی، توسعه تعاون، شرکت صرافی بانک توسعه تعاون، صندوق قرض‌الحسنه بانک توسعه تعاون، شرکت ضمانت سرمایه‌گذاری تعاون، موسسه اعتباری کوثر، صندوق کارآفرینی امید، شرکت‌های کارگزار صندوق، عموم صادرکنندگان و وارد کنندگان کالا، موسسات دولتی و نیمه دولتی.
خدمات سامانه اعتبارسنجی سمات
1- سامانه اعتبارسنجی داخلی مشتریان
به منظور کاهش ریسک اعطای تسهیلات بانکی،نیاز است فرآیند اعتبارسنجی و رتبه‌بندی برای متقاضیان تسهیلات توسط بانک‌ها انجام پذیرد. کلیه بانک‌ها و موسسات اعتباری ارائه دهنده تسهیلات می‌توانند از این سامانه نرم‌افزاری جهت بهبود فرآیند و کاهش ریسک تسهیلات بهره جویند. درحال حاضر، این سامانه در بانک توسعه تعاون مورد استفاده قرار گرفته است.
2- سامانه داشبورد مدیریت پرداخت‌های بیمه ایران
این پروژه به درخواست معاونت بانکداری مدرن شرکت سمات آغاز شده است تا پرداخت اتوماتیک از حساب واسط بیمه ایران نزد بانک توسعه تعاون و ارائه گزارش‌های صورتحساب شاپرکی بیمه ایران را مبذول نماید. هدف از ایجاد سامانه اعتبارسنجی سمات ایجاد هماهنگی بین تراکنش‌های دریافتی از فایل‌های شاپرک و فایل‌های دریافتی از شرکت PSP (توتان) با توجه به کد رشته بیمه موجود در تراکنش از حساب واسط به حساب‌های بیمه ایران نزد بانک توسعه تعاون، می‌باشد. همچنین ارایه گزارش‌های تجمیعی و روزانه و ریزتراکنش بر روی حساب‌های بیمه ایران از دیگر خدمات این سامانه است.
3- سامانه مبادلات الکترونیک بین بنگاهی (B 2 B)
این سامانه ابزاری موثر و کارآمد جهت ایجاد شبکه ارتباطی برخط بین بنگاه‌های اقتصادی، به منظور تسهیل در مبادلات از طریق ابزارهای نوین بانکی، بهبود جریان نقدینگی و مدیریت زنجیره تامین و فروش مواد خام، محصولات و خدمات می‌باشد. همچنین قابلیت اعمال سیاست‌های حاکمیتی و نظارتی نهادهای بالادستی و متعاقباً پیش‌بینی و اعمال قواعد تنظیمی، کنترلی و نظارتی از ویژگی‌های دیگر این سامانه است. کلیه شبکه‌های اقتصادی، اتحادیه‌ها و زنجیره‌های معاملاتی می‌توانند از این محصول جهت بهبود فرآیند و افزایش بهره‌وری در مجموعه خود استفاده نمایند. این محصول تاکنون در قالب سامانه ملی خرید و فروش محصولات کشاورزی و نیز سامانه مبادلات الکترونیک صنعت زنبورداری کشور با عاملیت بانک توسعه تعاون مورد بهره برداری قرارگرفته است.
4- سامانه امضاء موثر بانکی
در حال حضار فقدان یک سامانه جامع متمرکز بین بانکی که همه نیازها را به صورت کامل پوشش دهد باعث شده است در مواردی این اطلاعات خارج از یک بستر امن و به صورت یک سند فیزیکی رد و بدل شود که با توجه به نوع کاربرد مکانیزم‌های رمزنگاری نیز در عمل غیرقابل استفاده می‌باشند. در این موارد مقوله اعتبارسنجی با چالشی بزرگ همراه بوده و ابزارهای مورد استفاده فعلی علاوه بر سهل الوصول نبودن در بسیاری از موارد ناکارآمد می‌باشند. سامانه امضاء موثر بانکی با توجه به این نیاز براساس کارگروه مشترک بانک مرکزی و استانداردهای تدوین شده در این کارگروه طراحی و پیاده‌سازی شده است. اهداف کلی آن عبارتند از:
1- جمع‌آوری نمونه امضاهای موثر در سطح شعب و سرپرستی‌ها و تجمیع آن در یک بانک اطلاعاتی جامع
2- امکان به اشتراک گذاری این اطلاعات با سایر بانک‌ها با توجه به استانداردهای تدوین شده
3- امکان اعتبارسنجی امضاء اسناد دریافت شده از سایر بانک‌ها
4- مدیریت بهینه ریسک و جلوگیری از خسارات احتمالی بانک
این محصول هم‌اکنون در حال پیاده‌سازی و استقرار برای بانک توسعه تعاون می‌باشد.
5- سامانه برنامه ریزی و ارزیابی عملکرد
این سامانه، بر اساس جدیدترین متدها و روش‌های علمی، مورد طراحی و پیاده‌سازی قرار گرفته است. امکان ایجاد اهداف، برنامه‌ها و بررسی میزان تحقق آن‌ها را در اختیار کاربران قرار می‌دهد. سامانه براساس رویکرد کارت امتیازی متوازن شکل گرفته و نه‌تنها در عرصه بانکی، بلکه در بسیاری از کسب و کارهای دیگر به عنوان ابزاری مناسب و کارآمد جهت برنامه‌ریزی و ارزیابی عملکرد قابل بهره‌برداری می‌باشد. سامانه به گونه‌ای طراحی و پیاده سازی گردیده که نیازهای بانک‌ها را هم در سطح صف و هم ستاد به نحو مطلوبی برآورده می‌سازد. در حال حاضر بانک توسعه تعاون یکی از مشتریان کنونی این سامانه می‌باشد.
6- سامانه گزارش‌گیری از تراکنش‌های شاپرکی شرکت ایران خودرو
از آن‌جا که واریز انجام شده به حساب پذیرندگان شرکت ایران خودرو توسط سامانه شاپرک به صورت تجمیعی و در هفت نوبت روزانه انجام می‌شود، لذا در این نوع واریز بسیاری از پذیرندگان با مشکلاتی در سیستم حسابداری خود مواجه می‌شوند. بسیاری از پذیرندگان به ازای هر فروشی که در سیستم فروش خود ثبت می‌کنند نیازمند ثبت سند حسابداری منطبق با آن نیز هستند. لذا شرکت سمات با توجه به این نیازمندی مشتریان خود محصولی تولید کرده است که گزارشات ریزتراکنش‌های پایانه‌های فروش را منطبق با صورتحساب بانکی آن ها ارائه می‌نماید. این محصول هم اکنون در حال استفاده توسط شرکت ایران خودرو می‌باشد.
7- سامانه گزارش گیری از چکاوک
در روزهای پایانی سال 1391 شورای پول و اعتبار در مصوبه‌ای طراحی و پیاده‌سازی سامانه چکاوک را با هدف ساکن‌سازی لاشه چک و با قابلیت پذیرش و پردازش الکترونیکی چک‌های کاغذی بین‌بانکی و انجام تراکنش‌های الکترونیکی با استفاده از سامانه پایاپای الکترونیکی (پایا) الزامی اعلام کرد. این سیستم انتقال چک به صورت فیزیکی را کاهش داده و یکی از اجزای نظام جامع پرداخت محسوب می‌شود.
محدود بودن امكانات گزارش‌دهي از سوي خود سامانه‌ي چكاوك در بانك توسعه تعاون نياز به محصولي جديد را به وجود آورد. اين محصول جهت رفع نياز در بهينه‌سازي گزارش‌ها و ايجاد تابلوهاي الكترونيك براي شعب و سرپرستي‌ها تعريف شده است. اين پروژه در مهرماه سال 1393 تعريف شد و پس از دو ماه به مرحله‌ي اجرا رسيد. هدف اصلی سامانه اعتبارسنجی سمات مرتفع ساختن نیازهای گزارش‌گیری بانک بر روی داده‌های چکاوک است. داده‌های چکاوک فایل‌های خام CSV هستند که نه تنها امکانی برای گزارش‌گیری ندارد، بلکه راهکاری برای مدیریت دسترسی نیز در اختیار نمی‌گذارند. مشتری اصلی محصول بانک توسعه تعاون است. بانک‌های دیگر می‌توانند مشتریان بالقوه‌ی این محصول باشند.
8- سامانه تأمین مالی جمعی
این محصول زیرساختی را برای تأمین مالی جمعی و مشارکت عموم در پروژه‌های عمدتاً نوآورانه فراهم می‌آورد. تامين مالي جمعي رويكرد نويني از تأمين مالی است که طي آن جمع كثيري از سرمايه‌گذاران خرد بر بستر شبكه‌های اجتماعي و با سرمایه‌ای اندک در پروژه‌هايي مانند طرح‌هاي نوآورانه به مشاركت و سرمايه‌گذاري مي‌پردازند. کارآفرینان می‌توانند طرح خود را جهت تأمین مالی در سامانه معرفی نمایند. بر این اساس سرمایه‌گذاران با مطالعه شرایط و ویژگی‌های طرح در آن به مشارکت پرداخته و از طریق شبکه‌های اجتماعی، انتخاب‌های خود را به اشتراک می‌گذارند. کلیه موسسات سرمایه‌گذاری، شتاب دهنده‌ها، پارک‌های علم و فناوری و حامیان مالی کارآفرینان می‌توانند از این محصول استفاده نمایند. در حال حاضر، صندوق ضمانت سرمایه‌گذاری تعاون، به عنوان مشتری این سامانه آن را مورد بهره برداری قرار داده است.
9- سامانه مدیریت قبوض
این سامانه به درخواست بخش فناوري اطلاعات بانك توسعه تعاون ايجاد شد. مديريت قبوض و توليد قبض‌هاي پرداختي هدف اصلي اين ابزار است. اين ابزار قابليت‌هايی مانند مديريت مشتريان، مديريت دوره‌هاي پرداختي قبوض، نگهداري اطلاعات بدهي مشتريان، قابليت شخصي‌سازي قبوض و … را در خود دارد.